جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، «خدای جنگ» در جشنواره فیلم فجر سال گذشته به نمایش درآمد و در ایام جنگ ۱۲ روزه از شبکه‌های تلویزیونی پخش شد، حالا این امکان را یافته که شیوه‌های جدیدی از نمایش و بحث‌ونظر در مورد فیلم را تجربه کند. بهانه نمایش این فیلم حضور نوجوانان دبیرستانی بود که در دوره اول دیدار «سینماتک انقلاب» با کارگردان فیلم به گفتوگو نشستند.
دعوای تفکر‌ها در فیلم
دارابی پس از اکران فیلم و در ابتدای این نشست هدف اصلی از ساخت این اثر را انتقال «حقیقت» از مسیر «احساس» دانست و گفت: فیلم خدای جنگ، بازسازی صرف یک رویداد تاریخی نیست، بلکه تلاش دارد با اقتباسی آزاد از واقعیت، داستانی انسانی و معنادار را برای مخاطب عام روایت کند. این فیلم درباره شلیک یک موشک نیست، بلکه درباره انتخاب، ایمان و تقابل دو تفکر توحیدی و متکی به توان بومی در برابر نگاهی شیفته تکنولوژی و سلطه است.
دارابی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: وقتی فیلمی را می‌بینید، شاید اول داستان و کاراکتر‌ها برایتان جذاب باشد، اما در تحلیل فیلم باید به لایه‌های دیگر فیلم هم ورود کنید و اینکه فیلمساز قرار است چه بگوید. خیلی دوست دارم که دانش‌آموزان و دانشجویان به مباحث معنایی که درون فیلم کاشت شده هم توجه کنند و نظراتشان را در مورد آن بگویند.
وی ادامه داد: مسئله اصلی فیلم، دعوای «تفکر» هاست؛ تقابل میان کاراکتر ابراهیم برخاسته از تفکر توحیدی و انقلابی با اندیشه‌ای که کاراکتر سلیمان دارد و نماینده تفکر غرب‌زده و شیفته تکنولوژی است. البته ریشه چنین نزاع فکری در تاریخ وجود دارد و پیشنهاد می‌کنم با خواندن تاریخ اساطیر یونانی، نگاه دقیق‌تری به مفاهیم قدرت، جنگ و سلطه داشته باشید و به این درک برسید که چگونه این مفاهیم در ذهن غربی‌ها نهادینه شده است.
اقتباسی آزاد از واقعیت‌های دفاع مقدس
کارگردان فیلم سینمایی «خدای جنگ» با اشاره به پژوهش‌های پیرامون فیلم گفت: در فرایند نگارش فیلمنامه با خانواده شهید تهرانی‌مقدم و دیگر فعالان حوزه دفاعی مشورت شد. همچنین از منابع دست‌اول و محرمانه بهره گرفتیم تا بتوانیم تصویری واقعی، اما هنری از آن دوران ارائه دهیم. او با تأکید بر اینکه این اثر نه زندگینامه شهید خاصی، بلکه اقتباسی آزاد از واقعیت‌های دفاع مقدس است، گفت: شخصیت «منصور» با بازی حسین سلیمانی، تقریباً الهام گرفته از شخصیت سردار شهید حاجی‌زاده است. در کنار شهید حسن تهرانی‌مقدم، شهید حاجی‌زاده و یک تیم ۱۲ و ۱۳ نفره‌ای هم بودند که اتفاق درون فیلم را رقم زدند و به نوعی شخصیت منصور برای ما نماد شهید حاجی‌زاده است.»
این کارگردان سینما با اشاره به روند شکل‌گیری این اثر گفت: پنج سال پیش، ایده اولیه فیلم زمانی شکل گرفت که فردی به ما مراجعه کرد و اطلاعاتی از پشت‌پرده یکی از حساس‌ترین پروژه‌های دفاعی کشور را در اختیارمان گذاشت، اطلاعاتی محرمانه، اما در عین حال سرشار از بار انسانی و دراماتیک. همین نقطه، آغاز مسیر ما برای ساخت «خدای جنگ» شد. وی افزود: با تیمی محدود، اما باانگیزه، نگارش و توسعه داستان را آغاز کردیم. در این فرایند با خانواده شهدای واقعی از جمله شهید تهرانی‌مقدم و شهید حاجی‌زاده، مشورت‌هایی انجام دادیم تا بتوانیم ضمن حفظ کرامت شخصیت‌ها، تصویری واقعی، اما هنری از این مسیر دشوار ارائه کنیم. طبیعتاً در روایت سینمایی، تغییراتی در زمان، مکان و شخصیت‌ها ایجاد شد تا انسجام درام حفظ شود.
فیلم زندگینامه محور نیست
دارابی با تأکید بر اینکه فیلمش بازسازی صرف یک واقعه تاریخی نیست، تصریح کرد: فیلم سینمایی «خدای جنگ» یک فیلم زندگینامه‌محور نیست. ما از ابتدا صادقانه تصمیم گرفتیم اثری الهام گرفته از واقعیت بسازیم، نه مستند صرف. هدف ما انتقال حقیقت از مسیر احساس بود، نه ثبت جزئیات خشک. اگر اثری تنها برای علاقه‌مندان تخصصی جذاب باشد، نمی‌تواند با نوجوانان، خانواده‌ها یا مخاطب عام ارتباط برقرار کند. این کارگردان سینمایی در ادامه با اشاره به اهمیت تقارن محتوایی فیلم با شرایط روز جامعه گفت: خوشبختانه «خدای جنگ» در زمانی اکران شد که با فضای عمومی جامعه همخوانی داشت. این فیلم در جشنواره فیلم فجر بازخورد‌های بسیار خوبی از منتقدان و مخاطبان گرفت و ما انتظار داشتیم اکرانی موفق در سطح کشور داشته باشیم، اما همزمان با آغاز جنگ ۱۲ روزه به این نتیجه رسیدیم که این فیلم می‌تواند بهترین پیوست رسانه‌ای برای شرایط آن زمان باشد. او افزود: با توجه به تعطیلی سینما‌ها و ناامنی شهر، امکان اکران عمومی وجود نداشت و هنوز زیرساخت مناسبی برای اکران خانگی هم فراهم نشده بود. در نهایت تصمیم گرفتیم فیلم را از طریق تلویزیون به نمایش بگذاریم تا بتواند به‌موقع به مخاطب برسد.
لزوم گفتوگو با نوجوانان
کارگردان «خدای جنگ» تأکید کرد: تا پیش از این شاید مردم فقط پرتاب موشک‌ها را می‌دیدند، اما نمی‌دانستند برای رسیدن به آن نقطه، چه چالش‌هایی پشت‌سر گذاشته شده است. حالا، اما به جایی رسیده‌ایم که در حوزه موشکی، واقعاً حرف‌های زیادی برای گفتن داریم و جزو قدرت‌های مطرح جهان محسوب می‌شویم. با توجه به اینکه فیلم در جمع دانش‌آموزان دبیرستانی به نمایش درآمده بود، حسین دارابی با اشاره به اهمیت گفتوگو با نسل نوجوان تأکید کرد: نوجوانان به عنوان یکی از اصلی‌ترین گروه‌های هدف این فیلم هستند و برای ما مهم بود که فیلم با آنها ارتباط برقرار کند. انتخاب نام «خدای جنگ»، طراحی موسیقی مدرن و بهره‌گیری از بازیگران محبوب نسل جدید در همین راستا صورت گرفت. او ادامه داد: نوجوانان امروز باید مفاهیم عمیق را در قالبی ملموس و قابل درک تجربه کنند. قهرمان‌سازی برای این نسل باید با نمایش چهره‌هایی انسانی، پرتلاش و همراه با ضعف‌ها و شکست‌ها همراه باشد؛ نه تصویر‌هایی دور از دسترس و غیرواقعی. اگر امروز نوجوانی با دیدن فیلم، احساس افتخار، اشک، خشم یا امید کرده باشد، یعنی ما به هدف‌مان رسیده‌ایم. وی در پایان از دانش‌آموزان خواست که نظر، حس و انتقاد خود را درباره فیلم بیان کنند. دارای در پایان گفت: ما با بازخورد‌های صادقانه شماست که برای ساخت آثار بعدی مسیر بهتری پیدا می‌کنیم. سینما باید الهام‌بخش باشد و شما نسل آینده هستید که به این مسیر معنا می‌بخشید.
